Khi trẻ 2 tuổi thích gây hấn

Trẻ bốc đồng dẫn đến hay gây hấn

Khi nhìn "thiên thần nhỏ" của mình chơi ngoài sân, bạn thấy mình thật hạnh phúc khi có đứa con như vậy. Bất ngờ, nó rút tay lại và đấm thẳng vào mũi đứa bạn.

Chắc hẳn lúc đó không chỉ bạn mà cha mẹ khác cũng cảm thấy “sốc” trước hành động của con

Không ít trẻ chỉ mới ba-năm tuổi có thói quen cấu véo, cắn, tát các bạn cùng trang lứa. Có phụ huynh nhẹ nhàng nhắc nhở, số khác thì dùng biện pháp mạnh như đánh chửi, dọa nạt để con bỏ tật xấu. Nhưng không phải trẻ nào cũng thay đổi; ngược lại, một số bé càng bắt nạt bạn bè nhiều hơn.

"Gây hấn" thể hiện tính cách bốc đồng, cáu bẩn của trẻ cha mẹ cần có cách xử lý nghiêm khắc

Theo chuyên viên tâm lý, trẻ năng động thường mạnh dạn, nhanh nhẹn và thích chơi với nhiều bạn. Trẻ thụ động thường hiền lành, chậm chạp và không thích kết bạn hoặc chỉ thích chơi với một vài bạn thân. Trong quá trình giao tiếp, có những trẻ dễ dàng kết giao với trẻ khác qua sự năng động và vui vẻ của mình, nhưng cũng không ít bé chỉ thích gây hấn. Đây không phải là tính cách bẩm sinh mà chỉ là những hành vi tập nhiễm bởi cách ứng xử của chính người thân với bé một cách vô tình hay cố ý.

Gây hấn là phần bình thường trong quá trình phát triển của trẻ. Kỹ năng ngôn ngữ và tính hung hăng là độc lập, và tính bốc đồng làm cho trẻ ở tuổi này phát triển thể lý hơn. Nadine Block, giám đốc Trung tâm Quy luật Hiệu quả ở Columbus, Ohio, nói: "Một số động thái như đánh và cắn là hoàn toàn bình thường, vì trẻ 2 tuổi tập trung vào Cái Tôi nhiều".

Ứng phó với trẻ hay gây hấn

Phản ứng gắng phản ứng ngay khi bạn thấy trẻ nổi nóng. Cứ bình tĩnh, nếu nó đánh đứa kia lần thứ ba thì nói ngay: "Đủ rồi!" (đặc biệt là bạn đã la rầy nó nhiều lần). Đó là cách tốt nhất để trẻ biết ngay khi nó làm điều sai. Hãy tách nó ra chỗ khác – đối với trẻ 2 tuổi, chỉ cần vài giây cũng đủ. Làm vậy để nó biết hậu quả và nghĩ như vậy sẽ mất vui.

Nếu thấy trẻ 2 tuổi có trái banh và ném vào những trẻ khác, hãy cho nó nghỉ chơi. Hãy cùng ngồi với nó và xem những trẻ khác chơi, giải thích cho nó biết nó cóa thể tiếp tục chơi nếu biết chơi đẹp và không làm tổn thương người khác. Đừng nóng giận với nó mà cũng đừng "bó tay" với nó, nói cho nó biết như vậy là xấu. Giúp trẻ kiểm soát cơn giận là giúp trẻ phát triển nhân cách đúng đắn.

Hãy phản ứng ngay với động thái gây hấn ở trẻ mọi nơi, mọi lúc. Cha mẹ biết tính con thì có thể "dự đoán" tốt. Biết rồi thì cố gắng bám sát kế hoạch giáo dục. Hầu hết các cha mẹ đều có thể đoán trước tình huống xảy ra. Cha sinh con, trời sinh tính. Nhưng cha mẹ có thể giáo dục chúng sống tốt hơn.

Khi đã tách nó ra, hãy đợi cho nó "hạ hỏa", rồi hỏi cớ sự và lắng nghe nó trình bày. Hoàn toàn tự nhiên nếu nó tức lên mà đá cái này, đấm cái kia. Hãy nhẹ nhàng khuyên nhủ nó thể hiện khéo léo. Có thể trẻ không nghe ngay, nhưng rồi trẻ sẽ có thể nhận biết nó làm vậy đúng hay sai. Cha mẹ có thể cùng con cái đọc sách về giáo dục để chúng nhận thức và học tập dần.

Hãy dạy trẻ xin lỗi khi biết mình có lỗi, chính cha mẹ có thể dẫn trẻ tới gặp đứa trẻ kia đẩ nó nói lời xin lỗi. Giải hòa và tha thứ luôn cần cho cuộc sống, từ việc xin lỗi trong chuyện nhỏ rồi trẻ sẽ quen để có thể xin lỗi trong việc lớn.

Nếu trẻ có biểu hiện tốt và làm điều tốt, hãy khen trẻ, và có thể cho nó phần thưởng nhỏ nào đó hợp lý. Lời khen rất cần đối với trẻ trong quá trình phát triển nhân cách.

Xem phim hoạt hình và những chương trình thiếu nhi là "vô tội", nhưng vẫn cần thận trọng vì có những phim cũng đầy cảnh bạo động. Truyện tranh cũng vậy. Cha mẹ nên cùng coi với trẻ 2 tuổi để có thể kịp kiềm chế trẻ khi nó có chiều hướng gây hấn. Nên hạn chế thời gian xem ti-vi, đừng để nó tự do tắt/mở ti-vi theo ý riêng. Theo Viện Nhi khoa Hoa Kỳ (The American Academy of Pediatrics), trẻ em không nên xem ti-vi quá 2 giờ mỗi ngày.

Tuy nhiên các thói quen “hung bạo” này không phải trong một sớm một chiều mà trẻ học được. Vì vậy, cũng không có biện pháp nào có thể dập tắt hay cải thiện một cách nhanh chóng các hành vi này. Dĩ nhiên, với thói quen ăn hiếp bạn bè như thế, nếu không có các biện pháp điều chỉnh và giải quyết kịp thời, trẻ sẽ trở nên ích kỷ, lại càng gặp khó khăn hơn trong việc giao tiếp và cũng không biết quý trọng chính bản thân mình. Khi lớn hơn, các bé này dễ trở nên vô kỷ luật, luôn tìm cách chống đối hay thống trị mọi người, mọi thứ chung quanh. Và khi trẻ gặp phải một sự phản ứng mạnh mẽ hơn, trẻ sẽ trở nên bất ổn, lo lắng và dễ bị kẻ mạnh hơn mình tác động.

Chuyên viên tâm lý Lê Khanh nhấn mạnh: “Tất cả những yếu tố này khiến các em sẽ gặp nhiều khó khăn và thất bại trong việc hòa nhập với bạn bè, với môi trường xung quanh, thậm chí ngay cả trong gia đình. Phụ huynh cần hết sức lưu ý, đừng để trẻ biến thành một kẻ khó khăn trong giao tiếp và thất bại trong cuộc sống vì sự vô tâm của mình”.

Nếu trẻ 2 tuổi thường gây hấn, nếu nó thường làm các trẻ khác sợ, hoặc bạn đã làm hết cách mà vẫn vô hiệu, hãy nhờ bác sĩ khoa nhi hoặc nhà tư vấn tâm lý. Dù sao thì nó cũng còn nhỏ, cha mẹ cần kiên nhẫn để có thể giúp đỡ trẻ một cách hiệu quả.

Đức An (Tổng hợp)/ĐSPL